Joanna Szczepkowska ostro o Nawrockim. Ruszyła fala komentarzy

Okrągły Stół usunięty z Pałacu Prezydenckiego – decyzja prezydenta Karola Nawrockiego

W czwartek prezydent Karol Nawrocki zdecydował o demontażu Okrągłego Stołu z Pałacu Prezydenckiego. Obiekt, który przez lata był jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli transformacji ustrojowej, ma trafić do Muzeum Historii Polski. Decyzji towarzyszyło wystąpienie głowy państwa, w którym padły mocne historyczne deklaracje. 

Prezydent mówił, że Polska jako państwo suwerenne i ambitne nie powinna idealizować Okrągłego Stołu. Podkreślał, że choć jest to ważny element debaty historycznej, nie powinien być bezrefleksyjnie honorowany w Pałacu Prezydenckim. W jego ocenie obecność tego symbolu w siedzibie prezydenta była wyrazem pewnej narracji, z którą nie chce się utożsamiać. Sama decyzja została przedstawiona jako gest o znaczeniu symbolicznym, a nie wyłącznie organizacyjnym. 

Już w dniu ogłoszenia wywołała ona skrajne reakcje w przestrzeni publicznej. Dla jednych była długo oczekiwanym ruchem, dla innych niepotrzebnym podgrzewaniem sporów historycznych. Dyskusja szybko wyszła poza kwestie muzealne i zaczęła dotykać ocen całego okresu przemian po 1989 roku.

Karol Nawrocki o „końcu postkomunizmu” – kontrowersyjne przemówienie i historyczne odniesienia

Podczas wystąpienia Karol Nawrocki nawiązał do słynnych słów wypowiedzianych w 1989 roku na antenie „Dziennika Telewizyjnego”. Przypomniał wypowiedź Joanny Szczepkowskiej: 

– Proszę Państwa, 4 czerwca 1989 roku skończył się w Polsce komunizm. 

Prezydent stwierdził jednak, że słowa te były, jego zdaniem, wypowiedziane zbyt wcześnie. Argumentował, że po 1989 roku dawni przedstawiciele komunistycznych elit, w tym funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa, nadal odgrywali istotną rolę w życiu publicznym. 

Następnie, jak sam zaznaczył, trawestując wypowiedź aktorki, powiedział: 

– Chciałbym z dumą powiedzieć, i mam nadzieję, że nie przedwcześnie – dziś, szanowni państwo, skończył się w Polsce postkomunizm. 

W dalszej części przemówienia padły również słowa: 

– Suwerenną, ambitną Polskę stać na więcej niż idealizowanie Okrągłego Stołu. 

Całość została spięta hasłem „Niech żyje wolna Polska”. Wystąpienie miało wyraźnie emocjonalny charakter i było osadzone w mocno zarysowanej wizji historii. To właśnie sposób użycia cytatu z 1989 roku stał się jednym z głównych punktów zapalnych późniejszej dyskusji. Wiele osób zwróciło uwagę, że prezydent nie tylko odwołał się do znanej frazy, ale nadał jej nowe znaczenie.

Joanna Szczepkowska ostro odpowiada prezydentowi. Spór o cytat i znaczenie Okrągłego Stołu

Na słowa prezydenta zareagowała Joanna Szczepkowska, która odniosła się do sprawy w mediach społecznościowych. Jak napisała, początkowo „parafraza” jej wypowiedzi umknęła jej uwadze, ale po ponownym obejrzeniu nagrania postanowiła zabrać głos. 

Aktorka zaznaczyła, że samo przemówienie było dla niej trudne do oglądania i słuchania. W jednym z wpisów na portalu Facebook stwierdziła: 

– Odnoszę się, choć widok i głos ‘Ojca Chrzestnego’ naszych kiboli mnie już męczy, wolę nie słuchać i nie widzieć. 

Wyjaśniła też, że wyłączyła wystąpienie w momencie, gdy padły słowa o „tych, którzy mordowali”, odnoszone do uczestników Okrągłego Stołu. Jej zdaniem takie sformułowania są celowym zabiegiem retorycznym, mającym wzbudzać proste skojarzenia i silne emocje. Napisała, że prezydent „licząc na niski poziom intelektu swoich wyborców, podsuwa im proste skojarzenia, winduje emocje i usprawiedliwia ataki”. 

W dalszej części wpisu nazwała Karola Nawrockiego „człowiekiem bez honoru” i stwierdziła, że bez Okrągłego Stołu nikt by o nim nie usłyszał. Wskazała również na szerszy kontekst polityczny, pytając, czy cała operacja nie ma przykryć innych wydarzeń, takich jak Szczyt Europejski czy orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE dotyczące polskiego Trybunału Konstytucyjnego. 

Jednocześnie podkreśliła, że przy Okrągłym Stole zasiadali ludzie, którzy „siedzieli latami w więzieniu za wolną Polskę”. Aktorka stwierdziła też, że dobrze się stało, iż Okrągły Stół opuścił Pałac Prezydencki, bo był to dla urzędującego prezydenta „niezasłużony zaszczyt”. 

Najmocniej jednak skrytykowała sposób, w jaki przywołano jej słowa sprzed lat, pisząc wprost: 

– Człowieku! Jak cytujesz proste zdanie, to się wysil i zacytuj dziewięć słów tak, jak potrafi to zrobić uczeń z podstawówki. Jeśli uważasz się za prezydenta, to nie podsuwaj fałszywek obywatelom.

Reakcje fanów na słowa Joanny Szczepkowskiej wywołane jej osrtą, mocną odpowiedzią w mediach społecznościowych były bardzo zróżnicowane, od gorącego poparcia po stanowczą krytykę — i to zarówno w komentarzach pod samym wpisem aktorki, jak i na innych platformach.

Wielu internautów, szczególnie tych o poglądach krytycznych wobec wypowiedzi prezydenta, energicznie poparło Szczepkowską. Fani podkreślali, że:

• aktorka trafnie wskazała na manipulacyjny charakter fragmentów wystąpienia i celowe prowadzenie narracji emocjonalnej,
• jej słowa o „Okrągłym Stole” i zasługach jego uczestników dla transformacji Polski spotkały się z szerokim uznaniem,
• krytykowała polityczne wykorzystanie cytatów i retorykę, którą wielu odbiorców uznało za demagogiczną i uproszczoną.

W komentarzach pojawiały się wpisy takie jak:

„Pełna racja! To nie jest debata, to jest taniec nad emocjami ludzi.”
„Pani Joanno, dziękujemy za odwagę — nie każdy polityk potrafi przyznać, że Okrągły Stół to fundament naszej wolności.”

Wielu komentujących akcentowało, że aktorstwo i doświadczenie Szczepkowskiej sprawiają, że jej słowa mają wagę i rezonują szeroko poza środowiskiem kultury.

Równocześnie pojawiła się spora grupa komentatorów, którzy krytykowali jej wypowiedź. Część fanów uznała, że:

• reakcja aktorki była za emocjonalna i nacechowana personalnie,
• użycie określenia „‘Ojca Chrzestnego’ naszych kiboli” mogło być interpretowane jako przesadzone i obraźliwe,
• polityczna krytyka powinna być wyrażana w bardziej stonowany sposób, zamiast od razu używać pejoratywnych określeń wobec urzędującego prezydenta.